Η παγκόσμια αγορά των καλλυντικών και των προϊόντων προσωπικής φροντίδας έχει αλλάξει σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Σίγουρα θα έχετε παρατηρήσει ότι οι μεγαλύτερες εταιρείες του χώρου έχουν κάνει μια στροφή προς πιο φυσικές φόρμουλες στα προϊόντα που παρασκευάζουν.
Πλέον στις περισσότερες συσκευασίες θα δείτε να αναγράφεται ότι το προϊόν είναι βιολογικό, οργανικό, φυσικό, φυτικό και πολλά άλλα που τελικά αντί να σας διευκολύνουν στην επιλογή σας, σας δημιουργούν μεγαλύτερη σύγχυση. Ας πάρουμε λοιπόν κάποιες βασικές πληροφορίες σχετικά με αυτούς τους όρους.
Τι σημαίνει Βιολογικό Καλλυντικό
Για αρχή ας ξεκαθαρίσουμε ότι όταν χαρακτηρίζουμε ένα καλλυντικό βιολογικό ή οργανικό εννοούμε το ίδιο πράγμα και αυτό είναι κάτι που δεν πρέπει να προκαλεί κάποια σύγχυση.
Το δεύτερο σημαντικό στοιχείο είναι ότι για να πωληθεί στην αγορά ένα καλλυντικό προϊόν ως βιολογικό (ή οργανικό) θα πρέπει οπωσδήποτε να φέρει κάποια επίσημη πιστοποίηση από εγκεκριμένο φορέα πιστοποίησης. Ανάλογα με τον φορέα πιστοποίησης τα κριτήρια διαφέρουν ελαφρώς, αλλά σε γενικές γραμμές είναι αυστηρά. Οι προϋποθέσεις που πρέπει να πληροί ένα καλλυντικό για να «πάρει» πιστοποίηση έχουν να κάνουν ενδεικτικά με τα εξής: ποσοστό των συστατικών φυσικής προέλευσης, ποσοστό των συστατικών πιστοποιημένης βιολογικής καλλιέργειας, μη διενέργεια πειραμάτων σε ζώα, ανακυκλώσιμη συσκευασία κ.ά.
Αυτά, όσον αφορά στα πιστοποιημένα βιολογικά ή οργανικά καλλυντικά.
Πολύ συχνά βέβαια, κάποιες εταιρείες αναγράφουν στις συσκευασίες των προϊόντων τους ότι «περιέχει συστατικά βιολογική προέλευσης» ή «με 100% βιολογικό - κάποιο συστατικό π.χ. αλόη ή λάδι ελιάς». Σε αυτές τις περιπτώσεις το μόνο για το οποίο μας ενημερώνει ο κατασκευαστής είναι ότι π.χ. η αλόη ή το λάδι ελιάς που περιέχει το συγκεκριμένο προϊόν είναι βιολογικά. Τι γίνεται όμως με τα υπόλοιπα συστατικά;
Η παρουσία ενός μόνο ή κάποιον λίγων βιολογικών συστατικών σε ένα καλλυντικό προϊόν δεν καθιστούν το ίδιο το προϊόν βιολογικό στο σύνολό του. Συνεπώς αν σας ενδιαφέρει η αγορά και χρήση αποκλειστικά οργανικών καλλυντικών, για να είστε πάντα σίγουρες, μη μένετε στον όρο που δίνει ο εκάστοτε κατασκευαστής αλλά ψάξτε στη συσκευασία για το ειδικό σήμα της πιστοποίησης.
Κλείνοντας το κεφάλαιο των βιολογικών-οργανικών καλλυντικών, καλό είναι να αναφερθούμε και σε κάποιες εξαιρέσεις. Υπάρχουν αρκετές μικρές εταιρείες ή παραγωγοί, για παράδειγμα η kalliope's, που παρασκευάζουν τα δικά τους χειροποίητα καλλυντικά σε μικρές παρτίδες. Χρησιμοποιούν μόνο αγνά συστατικά (άγρια βότανα, φυτά προερχόμενα από βιολογικές καλλιέργειες, κ.ά.), δεν προσθέτουν επιβλαβείς χημικές ουσίες κι επιλέγουν οικολογικές συσκευασίες. Τα προϊόντα τους είναι όντως βιολογικά αλλά δυστυχώς δε φέρουν κάποια πιστοποίηση καθώς οι πιστοποιήσεις είναι οικονομικά δυσβάσταχτες για μια μικρή εταιρεία. Η παρότρυνσή μας είναι να αναζητάτε πάντα τέτοιους παραγωγούς και εταιρείες, (φυσικά πάντα θα ελέγχετε και τα συστατικά στην ετικέτα) και να ενισχύετε την προσπάθειά τους.
Τι σημαίνει Φυσικό Καλλυντικό
Φυσικά νοούνται τα καλλυντικά που περιέχουν φυσικά συστατικά. Στα φυσικά συστατικά περιλαμβάνονται σε γενικές γραμμές τα συστατικά φυτικής προέλευσης (για παράδειγμα καστορέλαιο), ζωικής προέλευσης (για παράδειγμα γάλα γαϊδούρας), ορυκτής προέλευσης (για παράδειγμα η άργιλος) και θαλάσσιας προέλευσης (για παράδειγμα φύκια). Επίσης φυσικά συστατικά θεωρούνται τόσο τα ακατέργαστα όσο και αυτά που έχουν υποστεί επεξεργασία.
Υπάρχουν κάποιοι φορείς πιστοποίησης που δεν πιστοποιούν μόνο βιολογικά καλλυντικά αλλά και φυσικά. Τα κριτήρια σε αυτήν την περίπτωση δεν είναι τόσο αυστηρά όσο για τα οργανικά καλλυντικά, σε κάθε περίπτωση όμως εξετάζεται αν πληρούνται διάφορες προϋποθέσεις που ανάλογα με τον φορέα μπορεί να παρουσιάζουν κι εδώ κάποιες μικρές διαφοροποιήσεις. Συνεπώς αν σας ενδιαφέρουν τα φυσικά καλλυντικά, ψάξτε στη συσκευασία για το ειδικό σήμα της πιστοποίησης.
Τι γίνεται όμως με όλα τα καλλυντικά (που είναι και η πλειοψηφία) που δεν έχουν κάποια πιστοποίηση και προβάλλονται ως φυσικά; Εδώ τα πράγματα δυσκολεύουν!
Οποιοδήποτε καλλυντικό προϊόν περιέχει έστω κι ένα φυσικό συστατικό, μπορεί να «βαφτιστεί» φυσικό. Παράλληλα μπορεί να περιέχει πλήθος χημικών ουσιών δυνητικά επικίνδυνων για την υγεία. Ακόμα και αν αναγράφεται το κλασικό πια «χωρίς parabens», αυτό δε σημαίνει ότι δεν περιέχει άλλες βλαβερές για την υγεία και το περιβάλλον ουσίες. Ο όρος «φυσικό» μπορεί να είναι ένα απλό τρικ για να αυξηθούν οι πωλήσεις.
Συνεπώς για να είστε σίγουρες τι αγοράζετε και χρησιμοποιείτε, θα πρέπει πάντα να διαβάζετε την ετικέτα με τα συστατικά. Δυστυχώς είναι δύσκολο να εντοπίσετε όλα τα βλαβερά συστατικά, γι’ αυτό σας προτείνουμε να διαβάσετε αυτό το άρθρο που σίγουρα θα σας βοηθήσει:
Αυτά είναι τα πιο επικίνδυνα και τοξικά συστατικά στα καλλυντικά σας – Αποφύγετέ τα!
Τι σημαίνει Φυτικό Καλλυντικό
Ας κάνουμε και μια μικρή αναφορά στον όρο «φυτικά καλλυντικά». Χρησιμοποιείται ευρέως στην εγχώρια αγορά ενώ πολύ συχνά μπορεί να δείτε και τον όρο «φυτικής προέλευσης καλλυντικά». Στην παγκόσμια αγορά του καλλυντικού δεν υφίσταται κάποιος διαχωρισμός ανάμεσα σε φυσικά και φυτικά καλλυντικά, καθώς για όλα χρησιμοποιείται η ίδια ορολογία και χαρακτηρίζονται με την ίδια λέξη, natural.
Το σκεπτικό των ελληνικών εταιρειών πίσω από αυτόν τον χαρακτηρισμό είναι σε γενικές γραμμές ότι τα συγκεκριμένα προϊόντα περιέχουν κάποια φυτικά συστατικά ή αλλιώς, κάποια φυσικά συστατικά φυτικής προέλευσης. Όπως και με τα λεγόμενα «φυσικά καλλυντικά», υπάρχει πιθανότητα βέβαια να περιέχουν και πλήθος άλλων βλαβερών συστατικών.
Συνεπώς όταν θέλετε να σιγουρευτείτε για το περιεχόμενο ενός καλλυντικού με τον όρο «φυτικό», κάνετε ό,τι και με αυτά που χαρακτηρίζονται «φυσικά»: τσεκάρετε την ετικέτα των συστατικών.
Τι σημαίνει Vegan και Cruelty free Καλλυντικό
Μεγάλη σύγχυση παρατηρείται σε πολλούς καταναλωτές και με αυτούς τους δύο όρους. Ας τους δούμε λίγο αναλυτικά.
- Vegan Καλλυντικά
Vegan χαρακτηρίζονται τα καλλυντικά που δεν περιέχουν συστατικά ζωικής προέλευσης (για παράδειγμα γάλα κατσίκας, κερατίνη κ.ά.).
Συνεπώς για να σιγουρευτείτε ότι όντως ένα καλλυντικό είναι vegan, τσεκάρετε την ετικέτα των συστατικών του για να βεβαιωθείτε ότι δεν περιέχει συστατικά ζωικής προέλευσης.
- Cruelty free Καλλυντικά
Cruelty-free χαρακτηρίζονται τα καλλυντικά των οποίων οι εταιρείες παραγωγής δεν κάνουν δοκιμές σε ζώα.
Εδώ τα πράγματα δυστυχώς δεν είναι ξεκάθαρα. Μια εταιρεία παρασκευής καλλυντικών μπορεί όντως να μη διενεργεί δοκιμές σε ζώα και γι'αυτό χαρακτηρίζει τα προϊόντα της cruelty-free. Παράλληλα όμως μπορεί η ίδια να μην παρασκευάζει όλα τα συστατικά που χρησιμοποιεί στις φόρμουλές της αλλά να τα προμηθεύεται από αλλού. Δυστυχώς, σχεδόν όλα τα συστατικά που χρησιμοποιούνται στα καλλυντικά σήμερα, έχουν δοκιμαστεί σε ζώα, κάπου, κάποτε, από κάποιον.
Με λίγα λόγια, μπορεί να μην έχει γίνει ποτέ δοκιμή στο τελικό προϊόν όμως να έχει γίνει κάποτε σε κάποιο/κάποια από τα συστατικά του.
Αν σας ενδιαφέρει να μάθετε περισσότερα σχετικά, αλλά και να ανακαλύψετε εταιρείες με cruelty-free καλλυντικά, η παρότρυνσή μας είναι να επισκεφθείτε τη σελίδα της PETA.
Ένα vegan καλλυντικό είναι οπωσδήποτε και cruelty-free; Και αντιστρόφως ένα cruelty-free καλλυντικό είναι οπωσδήποτε και vegan;
Η απάντηση και στις δύο ερωτήσεις είναι όχι.
Ένα καλλυντικό μπορεί να είναι ταυτόχρονα vegan και cruelty-free, όμως:
- Ένα vegan καλλυντικό ναι μεν δεν περιέχει συστατικά ζωικής προέλευσης αλλά κατά τη διάρκεια παραγωγής του μπορεί να έχουν πραγματοποιηθεί δοκιμές σε ζώα, άρα να μην είναι cruelty-free.
- Ένα cruelty-free καλλυντικό καταλήγει στην αγορά χωρίς να έχει γίνει κάποια δοκιμή σε ζώα αλλά μπορεί να περιέχει π.χ. μέλι, άρα δεν είναι vegan.
Σε αυτό το σημείο, καλό θα ήταν να επεκταθούμε λίγο περισσότερο στον όρο cruelty-free και να εξηγήσουμε γιατί κάποιοι καταναλωτές δε δέχονται τον ορισμό του κι έχουν διαφορετική άποψη για το τι συνιστά cruelty-free.
Όπως αναφέραμε και παραπάνω, ως cruelty-free ορίζεται ένα προϊόν στο οποίο δεν έχει παραγματοποιηθεί κανένα τεστ σε ζώα. Σε περίπτωση όμως που δεν είναι vegan (σε περίπτωση δηλαδή που περιέχει συστατικά ζωικής προέλευσης), στη συνείδηση ορισμένων ανθρώπων έχει πάψει να είναι και cruelty-free. Και ο λόγος είναι ότι:
- ναι μεν το προϊόν δεν έχει δοκιμαστεί σε ζώα (π.χ. σε κουνέλια)
- όμως για την παραγωγή του μπορεί να έχουν κακοποιηθεί κάποια άλλα ζώα* (π.χ. μέλισσες, σε περίπτωση που το προϊόν περιέχει μέλι, κατσίκες, αν περιέχει γάλα κατσίκας, κ.ο.κ).
*Ο τρόπος εξαγωγής ζωικών συστατικών μπορεί να είναι βάναυσος για το ίδιο το ζώο
Συνεπώς για κάποιους καταναλωτές και αντίθετα με τους κοινά αποδεκτούς ορισμούς, ένα cruelty-free καλλυντικό πρέπει οπωσδήποτε να είναι και vegan.
Όπως θα έχετε ήδη καταλάβει, ο κόσμος των καλλυντικών μπορεί να είναι αρκετά σύνθετος, αλλά με λίγο διάβασμα και υπομονή, μπορείτε να τα ξεκαθαρίσετε όλα και να κάνετε τις σωστές για εσάς επιλογές.
